Η Κίτρινη Ταπετσαρία: Ένα Θέατρο Γυναικείας Δύναμης

Το διήγημα της γοτθικής λογοτεχνίας «Η κίτρινη ταπετσαρία» (1890), που έχει συγγραφεί από την Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν, αποτελεί ένα σημαντικό έργο που τιμά το φεμινιστικό κίνημα. Τοποθετημένο σε ένα εξοχικό δωμάτιο, παρακολουθεί την ιστορία μιας γυναίκας, η οποία βρίσκεται σε «θεραπεία» καθώς κλειδώνεται εκεί, προσπαθώντας να «ξεκουραστεί για το καλό της». Περιβάλλεται από χάπια, οδηγίες και στοργικές απαγορεύσεις. Στον τοίχο του δωματίου, μια κίτρινη ταπετσαρία με περίπλοκα και παράλογα σχέδια αποκαλύπτεται. Πριν το καταλάβει, η ηρωίδα ξεκινά να βλέπει μια γυναίκα παγιδευμένη πίσω από το μοτίβο, μεταμορφώνοντας το δωμάτιο σε ένα πεδίο εσωτερικού πολέμου. Η ψυχική διαδρομή της ηρωίδας εναλλάσσεται μεταξύ της πραγματικότητας και της παραίσθησης, του χιούμορ και του τρόμου, της λογικής και της κατάρρευσης — ή μήπως τελικά εκφράζει την ανάγκη για απελευθέρωση;

Στο κέντρο της ιστορίας βρίσκεται η ψυχολογική χειριστική συμπεριφορά που συναντάται σε συντροφικές σχέσεις. Η εξουσία μασκαρεύεται πίσω από τον μανδύα της στοργής, ενώ η φροντίδα μετατρέπεται σε εργαλείο ελέγχου. Μέσα από τη φωνή της ηρωίδας διαφαίνεται η ψυχολογική φθορά που προκαλεί το gaslighting —η αργή, υποσυνείδητη αποσύνθεση της αυτοαντίληψης— και το επώδυνο ταξίδι μέχρι να σπάσει ο κύκλος της βίας. Συγχρόνως, η παράσταση προσεγγίζει με ειλικρίνεια την αμφιθυμία που συχνά συνοδεύει τη μητρότητα. Σε μια κοινωνία που προβάλλει τη μητρότητα ως προορισμό και όχι ως επιλογή, η φωνή της ηρωίδας αναδύει —ακόμη και σιωπηλά— την ανάγκη για έναν ευρύτερο ορισμό της γυναικείας ταυτότητας, έξω από τις επιταγές και τις προσδοκίες.

Η «Κίτρινη Ταπετσαρία» δεν είναι απλώς μια θεατρική παράσταση, αλλά ένας μονόλογος-καταβύθιση στην γυναικεία ύπαρξη. Αποτελεί μια καταγραφή της θέσης της γυναίκας και της καταπίεσης που υφίσταται στις πατριαρχικές κοινωνίες. Φωτίζει τη σκοτεινή σιωπή που περιβάλλει τις πατριαρχικές πρακτικές, την ενδοοικογενειακή βία, την ψυχική υγεία των γυναικών και τη δύναμη που αναγεννάται εκεί όπου όλα φαίνονται χαμένα.

Σκηνοθετικό Σημείωμα από την Francesca Minutoli

“Σκέφτηκα πως είναι μια καλή ιστορία που αξίζει να τη διηγηθούμε. Μια ιστορία που την ερωτεύεσαι. Ήθελα να αφηγηθώ ένα εξαντλητικό και οδυνηρό, πολλές φορές αφόρητο, ταξίδι, μια διαδρομή προς την αυτογνωσία. Ήθελα αυτή η γυναίκα να είναι μόνη στη σκηνή, μια πραγματική ηρωίδα, και έτσι τη βλέπω σε κάθε της στιγμή: όταν πέφτει και όταν επαναστατεί, όταν αγγίζει επικίνδυνα τη σκοτεινή της πλευρά και όταν απελευθερώνεται.

Στην περίπτωσή μας έχουμε μια λευκή, νέα, όμορφη και ευκατάστατη γυναίκα. Όμως, δεν με ενδιαφέρει η ταυτότητά της. Αυτό που με απασχολεί είναι η πολιτική πράξη, η οποία είναι οριζόντια και καθολική. Θέλω μια ιστορία ανυποταγής. Επαναστατική.”

Ταυτότητα Παράστασης

• Απόδοση-θεατρική διασκευή: Μαρία Μαλταμπέ
• Σκηνοθεσία: Francesca Minutoli
• Ερμηνεία: Μαρία Μαλταμπέ
• Μουσική: Γιώργος Βαρσαμάκης
• Σκηνικά-κοστούμι: Βαγγέλης Αγναντόπουλος
• Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Μαράκης-Μπούρκας
• Ηχογράφηση, επεξεργασία ήχου: Play recording studio/ Νίκος Αρκομάνης
• Σχεδιασμός αφίσας: Χάρης Γεωργιάδης
• Φωτογραφίες παράστασης: Ιωάννης Νικολάου/ Stelios Angelidis
• Υπεύθυνη επικοινωνίας: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου
• Οργάνωση παραγωγής: Μαρία Μαλταμπέ, Francesca Minutoli
• Εταιρεία παραγωγής: ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΕΧΝΗΣ

Διάρκεια: 65’

Βιογραφικά Συνεργατών

• Η Σκηνοθέτις Francesca Minutoli

Η Francesca Minutoli γεννήθηκε στο Μιλάνο και έχει εκπαιδευτεί στη σχολή θεάτρου “VeneziaINscena” καθώς και στη σχολή υποκριτικής “Teatro Prova” στο Μπέργκαμο. Το 2005 αποφοίτησε με χρυσό μετάλλιο στην “Accademia De’ Filodrammatici” στο Μιλάνο. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες όπως οι: Θεόδωρος Τερζόπουλος, Μάρθα Φριντζήλα, Carmelo Rifici, Emma Dante (Ιταλία), Peter Clough (Αγγλία), Nikolaj Karpov (Ρωσία), και Julie Stanzak (Γερμανία).

Στην Ιταλία, υπήρξε ιδρυτικό μέλος του πολιτιστικού συλλόγου “Araucaìma Teater” και διδάσκει φωνητικές τεχνικές και θεατρική εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Στο ιταλικό θέατρο έχει δουλέψει με διάφορους φορείς και στην Ελλάδα υποδύεται ρόλους στο Festival della Filosofia Magnia Grecia, ενώ επίσης διδάσκει στην Ιταλική Σχολή Αθηνών.

• Η Μαρία Μαλταμπέ

Η Μαρία Μαλταμπέ γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Πειραϊκού Συνδέσμου. Σπούδασε Παιδαγωγική και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη «Δημιουργική γραφή». Έχει συμμετάσχει σε πολλές θεατρικές παραστάσεις έργων σημαντικών συγγραφέων και είναι ιδρυτικό μέλος της επιχορηγούμενης από το Υπουργείο Πολιτισμού θεατρικής εταιρείας «Τελεία». Έχει συνεργαστεί με διάφορα θέατρα και εκπομπές, επιδιώκοντας πάντα την ποιότητα και την δημιουργικότητα στις επιδόσεις της.