1991: Η Χρονιά που μας Έκανε Ροκάδες

Ένα Βιωματικό Rock Οδοιπορικό

Φαίνεται ότι η πλειονότητα των γηραιότερων της συντακτικής ομάδας του Rocking.gr δεν είχε απλώς γεννηθεί το 1991, αλλά έχει και καθαρές, εφηβικές αναμνήσεις από εκείνη τη χρονιά, γεγονός που μας γεμίζει υπερηφάνεια. Εκείνη τη χρονιά, μπορεί να μην είχαμε ξυριστεί για πρώτη φορά και ίσως να μην καταλαβαίναμε τις μεγάλες πολιτικές εξελίξεις της εποχής, όπως τον πόλεμο του Κόλπου και τη διάλυση της Ε.Σ.Σ.Δ., ωστόσο θυμόμαστε με κάθε λεπτομέρεια τί συνέβαινε στα κασετόφωνα μας. Κάθε κασέτα που έμπαινε ήταν χρυσάφι, μία πύλη για νέους κόσμους, διαμορφώνοντας την ταυτότητά μας και τη ζωή που έμελλε να ζήσουμε. Οι κασέτες «μασήθηκαν», οι μουσικές που περιείχαν, ποτέ.

Τις προηγούμενες εβδομάδες, είδαμε και διαβάσαμε πολλά επετειακά άρθρα και αφιερώματα για εκείνους τους δύο μήνες του Αυγούστου-Σεπτεμβρίου του 1991, εστιάζοντας στην ταυτόχρονη κυκλοφορία τριών δίσκων που αποτύπωσαν τη rock ιστορία: το “Black Album”, το “Use Your Illusion I & II” και το “Nevermind”. Σχεδιάζαμε κι εμείς το αφιέρωμά μας για χρόνια, με μια ελαφρώς διαφορετική προοπτική: στόχος μας δεν είναι μόνο η αποθέωση ορισμένων αριστουργημάτων, αλλά η célébration της rock μουσικής στο σύνολό της, αναδεικνύοντας την απίστευτη συνύπαρξη κάθε πιθανής τάσης της. Ένα επιπλέον μέλημα είναι το πώς το rock άλλαξε αισθητικά και φιλοσοφικά μέσα σε λίγους μόνο μήνες. Για όσους το ζήσαμε, οι αλλαγές ήταν απότομες και καθοριστικές.

Μια Χρονιά Μουσικής Αίγλης

Η άποψη ότι το ’91 έχει τη μουσική αίγλη μιας χρονιάς από τη δεκαετία του 1970 ακούγεται συχνά. Σκεφτείτε πόσοι «πλανήτες» ήταν ευθυγραμμισμένοι: το classic rock ήταν ακόμα ζωντανό, με καλλιτέχνες όπως οι Rolling Stones, Queen, Dylan, Springsteen, και Bowie να είναι ενεργοί και ακμαίοι. Το indie rock παρουσίαζε την πραγματική του ανεξαρτησία. Οι αναβιώσεις του blues και της folk ήταν δυνατές. Η gothic rock ήταν σε ενθουσιώδη περίοδο, ενώ το punk/hardcore ανανεωνόταν με ορμή. Η διδαχή της rap/hip hop επίσης εισχώρησε στον κόσμο της κιθαριστικής μουσικής, ενώ ο πειραματισμός συνέβαινε σε πολλές μορφές.

Κάθε εβδομάδα, το καινούργιο σε συνδυασμό με το παλιό δημιουργούσε έναν πλούσιο καμβά ήχων και ιδεών. Όλα αυτά μέχρι το “Nevermind”, το οποίο επαναπροσδιόρισε τη μουσική βιομηχανία σε πρωτόγνωρο βαθμό. Αυτό είναι και το επιχείρημά μας όταν λέμε ότι η χρονιά αυτή αξίζει αναδρομή.

29 Δίσκοι-Σταθμοί

Έχοντας ήδη αναδείξει τη σημαντικότητα της χρονιάς, επιλέξαμε τριάντα άλμπουμ που αφηγούνται την ιστορία του 1991, όχι απαραίτητα τα καλύτερα, αλλά σίγουρα ενδεικτικά για το τι ακουγόταν από τα βασικά μέσα μουσικής ενημέρωσης της εποχής: ραδιόφωνο, MTV, τηλεόραση, δισκάδικα, και δανεικές TDK κασέτες. Αυτές οι επιλογές είναι βιωματικές και αν και ενδεχομένως να λείπουν ορισμένα σημαντικά κομμάτια, σκοπός μας είναι να υπενθυμίσουμε τη rock μαγεία αυτής της χρονιάς, αξιολογώντας την παρακαταθήκη που άφησε.

Άλμπουμ και Δημιουργοί

1. Motorhead – “1916” (21/1)
Η χρονιά μπήκε δυνατά με τους θρυλικούς Motorhead να παραδίδουν το “1916”, μια δημιουργία γεμάτη ενέργεια που διατήρησε την αίγλη της μπάντας. Αν και οι αλλαγές στο στυλ τους ήταν προ των πυλών, το άλμπουμ προτάσσει την μοναδικότητα του συγκροτήματος. Σήμερα, το “1916” ανήκει στα διαμάντια της δισκογραφίας τους, μιας και καθόλη τη διάρκεια του δίσκου επικρατεί η αίσθηση της δύναμης και του σεβασμού.

2. Queen – “Innuendo” (5/2)
Στο κατώφλι της κυκλοφορίας του “Innuendo”, οι Queen κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα έργο που σφραγίζεται από τη φωνή του Freddie Mercury. Φορτισμένος συναισθηματικά, ο δίσκος, γεμάτος από την ενέργεια και το ταλέντο της μπάντας, επίνευσε με μνημειώδη κομμάτια όπως το “The Show Must Go On”.

3. Dinosaur Jr. – “Green Mind” (19/2)
Με την κυκλοφορία του “Green Mind”, οι Dinosaur Jr. έφεραν την αμερικανική indie rock στο προσκήνιο. Ο δίσκος είναι γεμάτος από τις χαρακτηριστικές μελωδίες του J.Mascis, προκαλώντας μελαγχολία και συνάμα ενθουσιασμό.

4. R.E.M – “Out Of Time” (12/3)
Ακολουθώντας την επιτυχία του “Losing My Religion”, το “Out Of Time” κατάφερε να ανοίξει τις πύλες για τη mainstream αναγνώριση των R.E.M., διαμορφώνοντας τη μουσική σκηνή της εποχής και αφήνοντας μια ισχυρή κληρονομιά.

Η Κληρονομιά του 1991

Η μουσική κληρονομιά του 1991 είναι πραγματικά ανεκτίμητη. Πλούσια σε διαφορετικές κατευθύνσεις, η χρονιά αυτή καθόρισε την κατεύθυνση πολλών μουσικών ρευμάτων και δημιούργησε άλμπουμ που αντιπροσωπεύουν τη ροκ κουλτούρα για πολλές γενιές. Είναι η χρονιά που μας έκανε ροκάδες for life ώστε τα ηχητικά αποτυπώματα αυτής της εποχής να παραμένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας.

Spotify Playlist:
1. Motorhead – “The One To Sing The Blues”
2. Motorhead – “1916”
3. Queen – “Innuendo”
4. Queen – “The Show Must Go On”
5. Dinosaur Jr. – “Puke + Cry”