Διεθνές Δίκαιο και Ανθρωπιστική Κρίση: Ευθύνες και Προκλήσεις στην Εποχή της Ατιμωρησίας
Written by Oμάδα Σύνταξης Κ on 08/04/2025
Εκδήλωση στην ΕΣΗΕΑ για το Διεθνές Δίκαιο και τη Λογοδοσία
Η Διεθνής Αμνησία παρακολουθεί με αδιάλειπτο ενδιαφέρον την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο και εκπονεί ανεξάρτητες έρευνες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η διεθνής κοινότητα έχει αντιδράσει με ποικιλία τρόπων σε γεγονότα που συμβαίνουν σε διάφορες περιοχές, από τις ένοπλες συγκρούσεις στο Σουδάν και την Ουκρανία μέχρι την επικίνδυνη κατάσταση στη Γάζα. Μια πρόσφατη έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων, προκαλώντας έντονες διεθνείς αντιδράσεις.
Τον Νοέμβριο του 2024, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε εντάλματα σύλληψης κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, και του διοικητή των ταξιαρχιών αλ Κασάμ, Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραήμ Αλ Μάσρι, κατηγορούμενους για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Αυτές οι εξελίξεις φέρνουν στην επιφάνεια την κρίσιμη σημασία της λογοδοσίας και της διασφάλισης του διεθνούς δικαίου.
Στο μεταξύ, το εκτελεστικό διάταγμα που εξέδωσε ο πρόεδρος Τραμπ προκειμένου να επιβληθούν κυρώσεις κατά του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του επικεφαλής εισαγγελέα, καταδεικνύει την αντίθεση ορισμένων κρατών προς τις διεθνείς προσπάθειες λογοδοσίας. Οι κυρώσεις αυτές συνιστούν άμεση αντίδραση στις πρωτοβουλίες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να λογοδοτήσουν Ισραηλινοί πολίτες για φερόμενα εγκλήματα στην Παλαιστίνη, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δικαστικές αρχές στον τομέα της διεθνούς δικαιοσύνης.
Ο Ρόλος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου
Αλλά τι ακριβώς είναι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και ποιος είναι ο ρόλος του; Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο αποτελεί ένα μόνιμο ερευνητικό και δικαστικό όργανο που έχει ως σκοπό την έρευνα και την δίωξη ατόμων που είναι ύποπτα για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας ή γενοκτονίας, σε περιπτώσεις όπου τα εθνικά δικαστικά συστήματα δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αναλάβουν δράση. Αυτή η λειτουργία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου είναι κρίσιμη για την απόδοση ευθυνών σε ποινικές παραβάσεις που φέρουν σοβαρές ανθρωπιστικές επιπτώσεις.
Συζήτηση για την Απόδοση Ευθυνών
Κατά την εκδήλωση, θα εξεταστούν ερωτήματα συναφή με τον ρόλο των διεθνών δικαστηρίων και της κοινωνίας των πολιτών στην απόδοση ευθυνών για παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων. Πώς επηρεάζουν οι κυρώσεις του Τραμπ την ικανότητα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να επιτελεί τη δουλειά του; Ποιες είναι οι συνέπειες των πράξεων των κρατών έναντι της διεθνούς δικαιοσύνης; Αυτά τα επίκαιρα ερωτήματα θα απαντηθούν από τις/τους ειδικούς ομιλητές της εκδήλωσης, οι οποίοι θα συμβάλλουν στην κατανόηση του ρόλου των διεθνών δικαστηρίων στην προστασία του διεθνούς δικαίου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Εκλεκτοί Ομιλητές και Πρόγραμμα
Η εκδήλωση περιλαμβάνει το εξής πρόγραμμα:
- Χαιρετισμός από τον Χρήστο Δημόπουλο, Διευθυντή του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
- Εισαγωγική ομιλία από την Francesca P. Albanese, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη.
- Συντονισμός από την Ελβίρα Κρίθαρη, δημοσιογράφο.
Στο πάνελ ομιλητών συμμετέχουν εξέχουσες προσωπικότητες του νομικού και ανθρωπιστικού τομέα, όπως οι:
- Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος, τέως Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και πρ. Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
- Ντανιέλλα Μαρία Μαρούδα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου και πρώην Πρόεδρος της ECRI CoE.
- Στέφανος Σταύρος, δικηγόρος ειδικευμένος σε ζητήματα δικαιωμάτων του ανθρώπου.
- Στέφανος Λουκόπουλος, Διευθυντής και Συνιδρυτής του VouliWatch.
Μέσα από την εκδήλωση αυτή, στόχος είναι η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης σε θέματα διεθνούς δικαίου και η προώθηση του διαλόγου γύρω από την αποδοχή και τη διαφάνεια σε περιπτώσεις παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.